Muğla’nın Kavaklıdere ilçesine bağlı Derebağ Mahallesi’nde yer alan Hyllarima Antik Kenti, son kazı sezonunda önemli keşiflere sahne oldu. Klasik, Helenistik ve Roma dönemlerine ait kalıntılarıyla Karia Bölgesi’nin iç kesimlerindeki en eski yerleşim yerlerinden biri olarak bilinen antik kentte, bu yıl agorada yürütülen çalışmalarda dükkan yapıları gün yüzüne çıkarıldı.
Dört Kurumdan Ortak Destek
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Muğla Valiliği, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Kavaklıdere Belediyesi ve Muğla Müze Müdürlüğü’nün desteklediği kazılar, “Geleceğe Miras Projesi” kapsamında sürdürülüyor. Kazı Başkanlığını yürüten Prof. Dr. Bekir Özer, bu yılki çalışmaların kentin merkezinde yer alan agoraya odaklandığını belirterek, önemli bulgulara ulaşıldığını söyledi.
“Agora, ana kayaya oyulmuş sıra dükkanları ve sütunlu meydanıyla kentin kalbi konumunda,” diyen Özer, iki dükkanın kazısının tamamen tamamlandığını, diğerlerinin ise planlarının ortaya çıkarıldığını ifade etti.
Kazılarda bugüne kadar en az yedi dükkanın sınırları tespit edildi. Özer, “Önümüzdeki yıllarda bu sayının iki ya da üç dükkan daha artabileceğini düşünüyoruz. Ancak tarımsal faaliyetler nedeniyle yapıların bir kısmı büyük ölçüde tahrip olmuş durumda,” dedi.
Agoranın doğusunda yürütülen çalışmalarda, ana caddeye bağlanan bir duvar ve bu duvarın üzerinde seyir terası olarak tasarlanmış bir yürüme alanı da bulundu. Özer, “Ana kaya üzerine oluşturulmuş bu zemin, dönemin şehir planlaması açısından oldukça dikkat çekici. Hyllarima’da böylesine gelişmiş bir mimari organizasyon görmek bizleri şaşırttı,” ifadelerini kullandı.
Su Yolları Kenti Şekillendirmiş
Bu yılki kazılarda en dikkat çekici bulgulardan biri de su yolları sistemi oldu. Prof. Dr. Özer, “Hangi alanı kazsak su kanallarıyla karşılaşıyoruz. Bu, Hyllarima’nın mühendislik düzeyini ortaya koyan çok önemli bir veri,” dedi.
Kentte daha önce keşfedilen anıtsal çeşmenin ise tapınak tipi bir tasarıma sahip olduğu ve üzerinde tanrılarla su kültü arasındaki ilişkiyi anlatan yazıtların bulunduğu belirtildi. Bu çeşmeye su taşıyan hatlar da bu yıl yapılan çalışmalarda belirlendi.
Seyir terasının bulunduğu noktaya akan yeni bir su kanalı da keşfedildi. Özer, bu sistemin Roma döneminden sonra da sürekli onarıldığını, Orta Çağ yerleşiminde ve sonrasında bile tarımsal sulamada kullanılmaya devam ettiğini ifade etti.
Antik Mirasın Geleceğe Taşınması
Prof. Dr. Bekir Özer, önümüzdeki kazı sezonlarında agoranın şehirle bağlantısını sağlayan yollar ve caddelerde çalışmaların süreceğini söyledi. “Amacımız, Hyllarima’nın kent planlamasını bütünüyle ortaya koymak ve geçmişteki yaşamın ayrıntılarını gün yüzüne çıkarmak,” dedi.
Kazıların tamamlanmasının ardından bölgenin arkeoturizm açısından önemli bir cazibe merkezi haline gelmesi bekleniyor.
