Türkiye’de en düşük emekli maaşı 16 bin 881 TL iken, İzmir’de art arda gelen zamlarla emekliye geçim artık hayal oldu. Ağustos ayı enflasyon verisinin yüzde 2,40, eylül ayı kira artış oranının ise yüzde 39,62 olarak duyurulduğu ortamda emekli maaşına yapılan zam yüzde 16,67 de kaldı. Bu zamlara bakıldığında İzmir’de yaşayan bir emeklinin maaşı, günlük yaşamın en sıradan giderlerini bile karşılamaya yetiyor.
Bugün İzmir’de bir gevreğin fiyatı 20 TL, en ucuz çayın fiyatı ise 15 TL. Yani emekli bir vatandaş yalnızca kahvaltıda bir gevrek ve bir bardak çay içmek istediğinde 35 TL harcamak zorunda. Eğer bu basit menü, üç öğün için tercih edilirse günlük harcama 105 TL’ye ulaşıyor. Bu rakam bir ayda yaklaşık 3 bin 150 TL’ye denk geliyor. Yalnızca gevrek ve çay tüketen bir emeklinin aylık masrafı, maaşının beşte birini buluyor. Başka hiçbir masraf yapılmadığı varsayılsa bile, bir emekli sadece gevrek ve çay ile ayı tamamlamak istese maaşının yüzde 18,6’sını, bu en basit tüketimle harcamış oluyor. Gerçek yaşamda ise yalnızca gevrek ve çayla beslenmek mümkün değil. Sebze, et, süt ürünleri, bakliyat ve temel gıda kalemleri hesaba katıldığında harcanan para katlanarak artıyor. Hal böyle olunca emeklilerin maaşı daha ayın ortasına gelmeden tükeniyor.
“Emekli yaşamıyor”
İzmir’de emekli maaşıyla yaşamanın mümkün olmadığını vurgulayan Türkiye Emekliler Derneği İzmir Şube Başkanı Zekeriya Beypınar, en düşük emekli maaşındaki artış oranlarının değişmediğini söyledi. Beypınar, “En düşük emekli maaşı 16 bin 881 TL oldu. Şu mevcut ekonomide yaklaşık 17 bin TL ile geçinme şansı var mı? Biz artık söyleyecek bir şey bulamıyoruz. Sadece gevrek ve çay tüketerek yaşamaya kalksak maaşımızın yüzde 20’ye yakını gidiyor. Kalan parayla kira ödenir mi, fatura ödenir mi? Yaşlılarımız artık bırakın özel bakımevlerini veya huzurevlerini, emekli maaşıyla devlete ait huzurevi veya bakımevinde bile kalamıyor. Bu kurumlar da onları bu paralara alamıyor zaten. Tüm bunların dışında ulaşımda da zamlar devam ediyor. İzmir’de İZBAN’da 90 dakika uygulaması vardı. En azından bir nebze ulaşım kolaylığı sağlıyordu. Şimdi onu da kaldırdılar. Bakın yakında ekmeğe de zam gelir. Pazar, market fiyatları zaten ortada. Biz artık daha söyleyecek bir şey bulamıyoruz. Bırakın bir eti, sebzeyi, gevrek yiyemez hale geldik. İnsanlar yerlerden ekmek toplar hale geldi. Emeklinin bu ülkede yaşama hakkı da kalmadı artık” ifadelerini kullandı.
Kira maaşı yutuyor
İzmir’de emeklilerin belini büken bir diğer en büyük sorun kira fiyatları. Kentte bir oda kiraları 7 bin 500 TL’den başlıyor. Üstelik bu odaların çoğu eski yapılarda, ısıtma sistemi olmayan yerlerde bulunuyor. Şehir merkezinden uzak bölgelerdeki 1+1 daireler ise 10 bin TL’den aşağı değil. Emeklinin aldığı maaşın neredeyse tamamı yalnızca kiraya gidiyor. Eylül ayı için açıklanan yüzde 39,62’lik kira artış oranı da fiyatları daha da yukarı çekiyor. Barınma giderlerinin yanı sıra elektrik, su, doğalgaz ve aidat masrafları da eklendiğinde, emeklilerin eline yaşamını sürdürecek bir gelir kalmıyor. Emekli maaşının neredeyse tamamını kiraya veren vatandaşlar, mutfak masraflarını karşılamak için borçlanmak zorunda kalıyor.
