İzmir'de 2025-2026 eğitim yılı için okul servis ücretleri belirlendi. Buna göre en yakın mesafe olan 0-3 kilometre için ücret; devlet okullarında 2 bin 762 TL, anaokulu ve özel okullarda 3 bin 313 TL yapıldı. Böylece okul servis ücretlerine geçen yıldan bu yıla yüzde 125 oranında zam yapılmış oldu. Araçlarda yardımcı personel (hostes) bulundurulması halinde ise mevcut fiyatlara yüzde 30 eklenerek en yakın mesafe 0-3 kilometre devlet okullarında 3 bin 590 TL, anaokulları ve özel okullarda da 4 bin 306 TL oldu.
Okul servis ücretlerinde zammın yanı sıra dikkat çeken bir diğer unsur ise hem ücretlerin devlet ve özel okul olarak ayrılması, hem de özellikle engelli öğrenciler için yüksek olan özel okul tarifesinin uygulanacak olması. Sektör temsilcileri her öğrencinin eğitimde aynı haklardan yararlanması gerektiğini savunsa da, özellikle hayatın her alanında zorluklar yaşayan engelli öğrencilere okula gitmek için ulaşımda ekstra maddi yük oluşturulması da tepkilere neden oldu.
“Eşit eğitim haktır”
Son yıllarda derinleşen ekonomik kriz ve artan hayat pahalılığının eğitim masraflarını kat be kat artırdığını vurgulayan Eğitim-Sen İzmir 2 Nolu Şube Başkanı Zeliha Danyeli, özellikle yoksul velilerin eğitim masraflarını karşılamada zorluk yaşadığını belirtti. Yapılan araştırmalarda sadece kırtasiye masraflarında yüzde 60 oranında artışlar yaşandığının altını çizen Danyeli, “Eğitim harcamaları kırtasiye, okul kıyafetleri, öğrencinin bir öğün yemek masrafı, içebileceği temiz su, kantin masrafları ve bir de ulaşım masrafları eklendiğinde, yoksul ailelere ekonomik anlamda ciddi bir yük oluşturuyor. Eğitim en insani haktır. Tüm öğrencilerimizin eşit koşullarda eğitime erişebilmesi anayasal hakkıdır. Ancak ne yazık ki bu masrafları karşılamakta zorlanan aileler bazı konulardan feragat etmek zorunda kalıyor. Yoksul ailelerin çocukları bazı masraflarını karşılayamadıkları için eğitimle ilgili ihtiyaçlarında eksik kalabiliyorlar. Bu da eğitimde eşitsizliği beraberinde getiriyor” dedi.
“Sorumluluk devletindir”
Öğrencilerin eğitime ulaşmada zorlandıklarını söyleyen Danyeli, “Servis ücretleri ciddi anlamda artırıldı. Halbuki her çocuğun eğitime eşit koşullarda erişebilmesi haktır ve bunun sorumluluğu da devletindir. Bir de kanayan yaralarımızdan bir tanesi, özellikle engelli öğrencilerimizin kamusal hizmetlere erişimde yeteri kadar haklarının sağlanamaması. Bunların en önemlisi de eğitime ulaşım. Engelli öğrencimizin nitelikli bir eğitim altyapısıyla ihtiyaçlarının karşılandığı, iyi bir eğitim alabildiği bir eğitim sistemi çok önemli ve bunun sorumluluğu da devletindir. Ancak maalesef ki bu sorumluluğun yerine getirilmediğini görüyoruz. Bu tutum günün sonunda eğitimde eşitsizliği de beraberinde getirmektedir. Özellikle yoksul ailelerin engelli çocukları, eğitimde fırsat eşitsizliğini en derin ölçüde yaşıyorlar. Eğitim öğretimin hangi kademesinde olursa olsun her öğrencinin laik, bilimsel, demokratik, anadilinde ve parasız eğitim hakkı vardır” ifadelerini kullandı.
“Dava açılırsa hak kazanılır”
Eğitim masraflarının öğrencilerin eğitim haklarını ellerinden almaya başladığını kaydeden Ulusal Eğitim Derneği Başkanı Osman Gazi Oktay, okul servisi işletmecilerinin, maliyetlerin üzerine koyduğu fahiş karların öğrencileri eğitim hakkından mahrum bıraktığını söyledi.
‘Bakanlık müdahil olmalı’
Okul servislerinin devlet ve özel okul şeklinde iki kategoriye ayrılmasına da anlam verilemediğini vurgulayan Oktay, “Eğitime ulaşım her öğrenci için eşit olması gerekirken, sanırım okul servisi işletmecileri ‘bu devlete gidiyor, bu özele gidiyor bunlarda para vardır’ mantığıyla hareket ederek böyle fiyatlar ortaya çıkarıyorlar. Kendilerine sorsak derler ki biz garibanı koruduk. Bu yapılan eşitlik ilkesine aykırı bir durum. Dava açılırsa kazanılır diye düşünüyorum. Engelli öğrencilere sahip çıkılıyor gibi gözükse de, özel okul fiyatlarının veriliyor olması doğru değil. İlgili bakanlıkların bu olaya müdahil olması gerekiyor. Odaların tek başına fiyat belirlemesi doğru değil” dedi.
Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu’nun İzmir için belirlediği servis ücret tarifesinde sağlıklı bir öğrenci 0-3 kilometre arası yola ayda 2 bin 762 TL öderken engelli öğrenci aynı mesafeye ‘özel okul servis ücreti’ olan 3 bin 313 ödemek zorunda
