Kıvılcımlara bir bakış
Efe Çapman
Kıvılcımlara bir bakış - 04 Eylül 2021
Topraktan geliyorsak neden göklere bakıyoruz? Göklerden geldiysek neden toprakta yaşıyoruz? Bu ikilemin içinde simetrik olarak barınan en çarpıcı şeylerden birisidir ateş: Hem göklerdedir, hem de cehennemin dibinde. Hem öldürür hem de besler. Tapılan da bazen odur, tapınaktaki de odur ve hatta kimi agnostiklere göre içimizdeki de onun kıvılcımıdır. Prometheus ateşi tanrılardan insanlara getirir ve cezasını çeker.
Şövalyenin kılıcını da ejderhanın nefesini de besleyen ateştir ve yolunu aydınlatan meşalesinin ışıklarının yansıdığı yüzeyler onun dünyasıdır ki, o ışığın kaynağıyken gölgeleri de var edendir. İnsani korkuların bütününden oluşan canavarda da barınır onu alt edende de. Ateş bazen kaynaktır bazen ise değişimin aracıdır: Ateşten geçen veya geçmeyi kabul edenler farklılaşır. Ateş bazen yeniden doğuştur ve öncesinde bir yok oluş gerektirir. Bu konsept birçok inanışta türlü şekillerde görülebilir.
Musashi için ise ateş benlikten kopuştur. Tasavvufta ise nar ve nur aynı kökten gelen ve anlamları bütünüyle birbirlerini tamamlayan kelimelerdir. Bazı anlamlarında nar yakar, nur aydınlatır diyebiliriz.
Hinduizm’de ateş üç farklı formu olan bir varlıktır; ateş, yıldırım ve güneş. Bu varlık yani Agni çift başlıdır: biri faydalı ve daha anlayışlı, öteki ise daha kötücül ve saldırgan. Aynı zamanda üç veya yedi dili ve üç veya yedi bacağı vardır ki, bu rakamlar farklı anlamlar taşıyabilir. Buna benzer inançları Antik Yunan ve Antik Mısır gibi birçok kültürde de görebiliriz
Simyada ateş, sülfür ve ruh bağlıdır, ayrıca sülfür de ana üçlemede daha üst ve daha alttakiler arasındaki bağlamdır.
Mevlana’nın “Hamdım, piştim, yandım” sözü de bu düşünceler ışığında incelenebilir.
Bazen öfkedir ateş, bulaşıcıdır, tetikleyicidir ve bazen başka duygulardır. Ateş belki de her şeydir, çünkü her şey haline gelebilir, çok yönlü olabilir ve bazılarını değiştirebilir. Öyleyse ateş her yerdedir yani ateş bizimledir. Bizim de ondan bir farkımız yoktur: bir kıvılcım ile başlayıp, yavaşça yanarız, yanarken çevremizdekileri etkileriz, en sonunda yükselen dumandan başka bir şey kalmayana kadar.
Yorumlar