Çocuklar neden kitap okumuyor?
Göknur Yumuşak
Bu yazımda kitap okuma konusuna değineceğim. Bundan sonraki yazımda ise “Eleştirel Okuma” konusunda paylaşımda bulunacağım.
Günümüzde çocuklar pek kitap okumuyorlar diye eleştiriliyor. Neden çocuklar kitap okumuyorlar diye kimse kendisini sorgulamıyor.
Bizler çocukken çok kitap okurduk. Şehir kütüphanesi çok uzaktı evimize ama ben sürekli kütüphaneye gider yeni kitaplar alırdım. Bahçemizdeki ağaçların tepesinde kitap okumaktan çok keyif alırdım. Öğretmenlerimiz kitap okuma konusunda bizi çok teşvik ederdi. Sınıflarımızda mutlaka kitaplık olurdu. O zamanlar televizyonlar yeni çıkmıştı. Radyoyu çok dinlerdik. Çocuk bahçesi, radyo tiyatrosu ve arkası yarın programlarını ve tabi ki müzik programlarını çok severek dinlerdik. Dışarıda oyunlar oynardık. Fakat yine de zamanımızın çoğunu kitap okumakla geçirirdik.
Çocuklar kitap okumuyorlar çünkü büyükler kitap okumuyorlar. Türkiye kitap okuma konusunda çok gerilerde.
Uluslararası Yayıncılar Birliği’nin verilerine göre kitap ihtiyaç listemizde 235. sırada. Türkiye’de yılda kişi başına düşen kitap sayısı 8.4 Türkiye günde 1 dakikasını kitap okumaya ayırırken televizyon izlemeye 6 saat ve internete ise 3 saat ayırıyor. Türkiye dünyada okuma alışkanlığında 86. sırada. Çocuklara kitap hediye edilmesinde ise 180 ülke içerisinde 140. sırada. Toplum olarak kitap okuma alışkanlığımızın bu kadar düşük olmasının sebebi gelişmişlik düzeyimizdir.
Çocuklar evde ne görüyorlarsa onu yapıyorlar. Anne babası kitap okumayan çocuk nasıl kitap okuma alışkanlığı edinsin. Benim babamı annemi köyde okula yollamamışlar. Babam kendisi okumayı öğrenmiş. Kitap gazete çok okurdu. Ablam abimde çok kitap okur bize yeni kitaplar alırlardı.
Günümüzde çocuklara hatta bebeklere televizyon izletiliyor cep telefonlarından oyunlar açılıyor uslu dursunlar diye. Yani bütün sorun aileden kaynaklanıyor. Benim bir arkadaşımın ikiz çocukları var 2.5 yaşında. Anneleri bugüne kadar onlara 38 tane kitap okumuş. Bu çocuklar elbette büyüdüklerinde çok kitap okurlar. Arkadaşım çocuklarını televizyondan ve telefonlardan uzak büyütüyor.
Çocuklara kitap hediye edilmelidir. Bebeklere sadece güzel müzikler dinletilmeli ve asla telefonlardan oyunlar vb. açılmamalıdır. 2-6 yaş arasında ise ebeveynleri onlara kitap okumalıdır. O zaman çocuklar kitaplarda yazanları merak ettikleri ve yeni şeyler öğrenmek istedikleri için ileride çok kitap okurlar. İlkokulda bütün aile okuma saatleri yapabilir. Örneğin akşamları yatmadan önce her gün en az bir saat kitap okunabilir.
Çocukları yarış atı gibi görmekte kitap okuma alışkanlığının oluşmasını engelliyor. Çünkü çocuklara çok ödev veriliyor. Kitap okuyacağına daha çok soru çözmesi vb. dayatılıyor. Çocuklara okulu ve okumayı sevmiyorlar. Oysa doğrusu ilkokul birinci sınıfta en önemli şey çocuklara okulu ve kitap okumayı sevdirmektir.
Çocuklar kitap okuma konusunda kesinlikle zorlanmamalıdır. Kitap okumanın karşılığında ödül verilmemelidir. Çocuk kitap okumayı bir yük gibi algılamamalıdır. Okumaktan zevk almalı mutlu olmalıdır ki alışkanlık edinsin yaşamı boyunca kitap okusun.
Ben sanal kitapları ve gazeteleri dergileri canlı kitapların yerine tercih etmiyorum. Çünkü canlı kitap okumak kitabın kokusu sayfaların hışırtısı kitapla bütünleşmek önemlidir. En önemlisi de canlı kitabı uzanarak bahçede, parklarda yani her yerde okuyabiliriz. Cep telefonlarından zorlanarak bir şeyler okumak bence hiç keyifli değil. Teknoloji insanları kolaycılığa alıştırdı ve insanlar tembelleşti.
Ekonomik krizden sonra kitaplar çok pahalandı ancak bir bardak çay- kahve parasına internetten kitap satın alınabiliyor halen.
Kitap okumak insanların yaşamında çok önemlidir. Bu konuya bundan sonraki yazımda değineceğim. Bir iş kazasında kaybettiğimiz abim adına mezarının bulunduğu köyümüzde bir kütüphane yaptırdım. Kütüphane çok ilgi gördü. Bütün kitaplar bağış yoluyla sağlandı. Dostlarım çocuklara hediyeler aldılar. Bu proje yaşamımın en anlamlı işlerinden birisidir. Orada benim yaşlarımda bir kadının söylediği şey içimi çok acıttı. Bu kitaplarda neler yazıyor ben çok merak ediyorum dedi. Muhtarla ve öğretmen arkadaşlarla görüşeceğim yazın akşamları kadınlara okuma yazma kursu açılmasını sağlayacağım.
İyi okumalar, sevgiler…
Yorumlar