Yazın enerjik günleri geride kalırken, sonbaharla birlikte uyku bozuklukları ve yorgunluk şikâyetleri artmaya başladı. Medicana International İzmir Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Müge Yaşar, mevsim geçişlerinin uyku düzeni üzerindeki etkilerini ve sağlıklı bir uyku için alınması gereken önlemleri anlattı.
Melatonin salınım dengesi bozulabilir
Dr. Yaşar, sonbahar ve kış aylarında gün ışığının azalmasının biyolojik saat üzerinde önemli etkiler yarattığını belirterek, sabah karanlığa uyanmanın melatonin salınımını bozduğunu söyledi. Vücudun uyumuş olsa bile dinlenmemiş hissetmesinin bu nedenle sık görüldüğünü ifade etti.
Mevsimler ruhsal bozuklukları tetikleyebilir
Mevsimsel değişimlerin sadece uyku değil, ruhsal sağlık üzerinde de etkili olduğuna değinen Dr. Yaşar, serotonin seviyesindeki düşüşün enerji kaybı ve yorgunluğa yol açtığını, depresyon ve anksiyete bozukluklarının da bu dönemde daha sık görülebildiğini vurguladı. Ayrıca uyku apnesi ve tiroit sorunlarının da uyku problemlerinin kaynağı olabileceğini belirtti.
Kısır döngüye neden olabilir
Uykunun temel bir ihtiyaç olduğunun altını çizen Dr. Yaşar, kötü uykuya depresif belirtiler, isteksizlik, dikkat dağınıklığı ve gerginliğin eşlik ettiğini, bunun da iş ve okul performansını düşürdüğünü aktardı. Uzun vadede sosyal izolasyon ve özgüven kaybına kadar uzanan bir kısır döngünün oluşabileceğine dikkat çekti.
Sağlıklı uyku için öneriler
Uyku hijyeninin önemine işaret eden Dr. Yaşar, şu önerilerde bulundu:
Her akşam aynı saatte yatağa girmek,
Kafeinli içecekleri akşam saatlerinden sonra tüketmemek,
Ilık duşu uyumadan önce tercih etmek,
Oda sıcaklığını 22 derecenin altında tutmak,
Odayı karanlıkta bırakmak ve mavi ekranlardan uzak durmak.
Ayrıca, ağır akşam yemeklerinden kaçınmak, sabah gün ışığında egzersiz yapmak, gün içinde aktif kalmak ve öğle aralarında kısa yürüyüşler yapmak uykunun kalitesini artıran alışkanlıklar arasında gösterildi.
