Bir ilacın adının, borsadan manava kadar her sohbete sızdığı günleri pek yaşamamıştık. Semaglutid içeren Ozempic’in hikâyesi tam da böyle yankılanıyor: hastanelerdeki diyabet polikliniklerinden TikTok’a, Danimarka Merkez Bankası raporlarından ABD’deki “GLP‑1 uyumlu” market raflarına kadar… Peki bu iğne ne işe yarıyor, fiyatı neden durmadan yükseliyor, amaç dışı kullanımı nereye varıyor ve bütün bunlar ekonomiyi nasıl sarsıyor?

Ozempic, tip 2 diyabet hastalarının kan şekerini düşürmek için geliştirilen bir GLP‑1 reseptör agonisti. Pankreası insülin salgılamaya teşvik ediyor, mide boşalmasını yavaşlatıyor ve iştahı bastırıyor. Yan etki olarak ortaya çıkan hızlı kilo kaybı ise ilacı küresel zayıflama pazarının yıldızına dönüştürdü.

Halbuki Ozempic’in klinik kimliği gayet net: Tip 2 diyabetlilerin pankreasını insülin salgılamaya teşvik ediyor, mide boşalmasını yavaşlatıyor ve böylece kan şekerini dengeliyor. Tam da bu mekanizma iştahı bastırdığı için, tedavinin ilk çalışmalarından itibaren hastalarda belirgin kilo düşüşleri gözlendi. Lakin asıl kırılma, sosyal medyanın bu yan etkiyi “mucize incelme” etiketiyle pazara sürmesiyle geldi. Özellikle #Ozempic etiketi, TikTok’ta milyonlarca kez izlendi; öncesi‑sonrası videoları, diyete dirençli her yaştan takipçiyi reçete peşine düşürdü.

Bir anda talep patlayınca, diyabet hastalarının eczane raflarında ilaca ulaşması zorlaştı. Fransa’dan Avustralya’ya pek çok sağlık otoritesi sırf bu yüzden “önce diyabet” uyarıları yayınladı; Avrupa İlaç Ajansı, kronik tedarik sıkıntısını off‑label kullanım artışına bağladı. Sadece arz yönü değil, etik boyut da çetrefil: Klinik kullanıma uygun olmayan, hatta laboratuvar dışı “kompound” semaglutid karışımları internette dolaşıyor; uzmanlar gençlerde yeme bozukluğu riskinin yükseldiğini söylüyor.

Popülaritenin ölçüsünü sayılarda görmek mümkün. ABD’de yetişkin nüfusun yaklaşık % 6’sı artık GLP‑1 grubu ilaçları kullanıyor; SingleCare’in 2025 verilerine göre Ozempic reçetelerinin dörtte biri zayıflama amacıyla yazılıyor. İlaç devleri bu dalgayı fırsata çevirirken, geleneksel diyet sektörü yara aldı.

Kısacası Ozempic, tıbbın dar koridorundan çıkıp popüler kültürün geniş meydanına indi. Bu meydanda alkış da var, şüphe de. İlacın gerçek yararı diyabetliler için tartışmasız; fakat kilo vermek uğruna kontrolsüz kullanımı hem sağlık hem de erişilebilirlik açısından yeni sorunlar doğuruyor. Günü kurtaran bir iğne mi, uzun vadeli bir yaşam tarzı değişikliği mi? Cevap, reçeteden çok aynada ve sofrada gizli.