Çoklu görev efsanesi çok zararsız görünüyor. Bir yandan e-posta yazarken bir yandan da konferans görüşmesindesiniz. Akşam yemeği pişiriyorsunuz ama bir yandan da podcast dinliyor veya yeni bir içerik dikte ediyorsunuz. Ya da bir yandan egzersiz yaparken bir yandan da TedTalk izliyorsunuz. Ve akıllı telefon bildirimlerine yanıt vermek için her zaman yaptığınız işi bırakıyorsunuz. İşte çoklu görev efsanesi!
Tüm bu örnekler, bizim çoklu görev olarak adlandırdığımız şeydir. Daha fazlasını başarmanın etkili bir yolu gibi görünse de, aslında tam tersidir.
Çoklu görev nedir?
Howie Jones, bir makalesinde, “Çoklu görev, aynı anda birden fazla şey yapmaya çalışmaktır” diye açıklıyor. “Yarım saatlik aralıklar gibi bir görev için ayrılmış zaman dilimlerinin aksine, çoklu görev, iki veya daha fazla şeyi aynı anda tamamlamaya çalışmaktır.”
Kağıt üzerinde kulağa harika bir fikir gibi geliyor. Aslında, bir taşla iki kuş vuruyorsunuz. Gerçekte ise bu mümkün değil çünkü “insan beyni aynı anda tek bir görevi yerine getirmek üzere yapılandırılmış gibi görünüyor.”
Tamam. Yani aynı anda iki veya daha fazla görevi yapamıyor musun? Sorun ne?
Öncelikle, dikkatinizi bölüyorsunuz. Howie, “En iyi senaryoda, dikkatinizin yarısı iki ayrı görevde olur” diye açıklıyor. “En kötü senaryoda, iki göreve de odaklanamaz ve her ikisini de tamamlamak için ekstra zaman harcarsınız.” Bu da “görevleri tamamlamak için gereken toplam süreyi” etkiler ve “çabalarınızın karşılığında kalitesiz bir ürün elde etmenize” yol açar.
Ayrıca çoklu görev yapmanın şu sonuçları da vardır:
- Londra Üniversitesi, çoklu görev yapmaya çalıştığımızda IQ puanımızın 10'a kadar düştüğünü buldu.
- Kaliforniya Üniversitesi San Francisco’da yapılan bir araştırma, çoklu görev yapmanın çalışma belleğinizi olumsuz etkilediğini ortaya koydu.
- Stanford Üniversitesi’nden araştırmacılar, aynı anda birden fazla işi aynı anda yapmanın, tek bir işi yapmaktan daha az üretken olduğunu belirtiyorlar.
- Nörobilimciler, çoklu görev yapmanın zihninizin enerji rezervlerini tükettiğini ve odaklanmanızı zorlaştırdığını, bunun da sizi daha kaygılı hale getirebileceğini ve yaratıcılığınızı engelleyebileceğini belirtiyor.
- UC Irvine’de bilişim bilimleri profesörü olan Gloria Mark, bir konudan saptığınızda odaklanmanızı yeniden kazanmanızın ortalama 23 dakika 15 saniye sürdüğünü buldu.
Hala ikna olmadınız mı? Çoklu görev yaptığınızda, hata yapma veya kaza yapma olasılığınız daha yüksektir. Ayrıca, akış durumuna geçmenizi de engeller. Ve hatta sizi yavaşlatabilir.
Ve en şaşırtıcı olanı, çoklu görev diye bir şeyin olmamasıdır.
Aslında sadece görevleri değiştiriyorsunuz.
Duygusal İlk Yardım kitabının yazarı Dr. Guy Winch’e göre, çoklu görev yapmıyorsunuz. Aslında görevler arasında geçiş yapıyorsunuz. Dave Crenshaw, 2008 tarihli “Çoklu Görev Efsanesi: ‘Her Şeyi Yapmak’ Hiçbir Şey Yapmayı Nasıl Sağlar?” adlı kitabında buna “görev değiştirme” adını vermişti.
İkisi arasındaki fark nedir? Çoğumuz bunun “durup dikkatinizi bir o yana bir bu yana verdiğiniz zaman” olduğunu varsayıyoruz, oysa çoklu görev aynı anda birden fazla şey yapmaya çalışmaktır. Crenshaw bunun yanlış olduğunu söylüyor.
“Doğru cevap, aynı olduklarıdır; aralarında hiçbir fark yoktur” diye yazıyor. “İnsanlar çoklu görev yapmaya çalıştıklarında gerçekte ne olduğunu tanımlamak için kullandığım kelime “anahtarlama”dır.” Crenshaw, aslında birden fazla çoklu görev türü olduğunu belirtiyor.
Görev Değiştirme’in yüksek maliyeti
Marcey Rader, “Görev değiştirme, dikkati bir o yana bir bu yana odaklayarak, geçişte zaman ve ilerleme kaybederek iki görevi aynı anda yürütmeye çalışmaktır” diye belirtiyor. “Görev değiştirme çoğu insan için en büyük sorun.” Bunun temel nedeni, bunu çok hızlı yapabilmemizdir.
Marcey, “Her şeyi aynı anda yaptığımız yanılsamasına kapılıyoruz ama aslında öyle değil” diye ekliyor. “E-posta yazmak ve telefonda konuşmak gibi beynin aynı bölgesini ilgilendiren bir şeyse, bunları aynı anda yapamazsınız.” Aslında, “ortalama bir insan, görev değiştirmeden önce bir şey üzerinde üç dakika çalışır.”
Başkaları buna geçiş maliyeti diyor. Ancak, hangi terimi kullanırsanız kullanın, durum aynı; sürekli olarak görevler arasında geçiş yapıyorsunuz. Peki bu ne kadar yaygın? Bir araştırma, çalışanların bunu her üç dakikada bir yaptığını ortaya koydu.